Jingle radyo ve televizyon sektöründe kısa ve akılda kalan bir melodi; ilk olarak basit bir şekilde böyle tanımlayabiliriz. Reklam ve ticari amaçlı olabilir. Reklam jingılları genellikle bir ürün tanıtmak ve marka imajı oluşturmak için kullanılır ve sloganların kullanımı ön planda olur. Jingıllarda uygun sözler ve şarkılar kullanılır. Yani bu tanımlar teorik tanımlar hem reklam jinglı hem radyo jinglı tanıtım açısında çok önemlidir. Özelikle radyo için olmazsa olmazdır.

Bir ürünün marka imajının müzikal olarak şekillenmesi diyebiliriz. Sözlü veya sözsüz, ürünü kısa ve etkili bir şekilde tanımlar. Radyoda jingle kullanımı ise yayın içeriğine, çaldığı müzik tarzı ve hedef kitleye göre tasarlanmalıdır.

Tan Atalar / Dj-Prodüktör

Kısaca bakalım bu jingle ne zaman ilk çıkmış nasıl kullanılmış. İlk jingle reklam amacı ile radyo reklamı olarak Amerika’da yayınlanmıştır. 24 Aralık 1926’da ilk radyo istasyonundan yayınlanan reklam WCCO Minneapolis adlı istasyonda reklam amacı ile yayınladı. Bu jingle a capella olarak kahvaltı ürünü için hazırlanan bir reklamdır. Aslında piyasada çok fazla tutulmayan bir ürün olmasına rağmen piyasadan çekilecek iken bu jingle etkisi ile piyasaya tekrar tutunmayı başarmıştır. Ve bu reklam jingle için öncü oldu ve daha sonra buna benzer birçok jingle yayınlandı. Daha sonrasında 1930 yılında Pepsi Cola radyoda yayınlanan ilk  jinglellardan biri olmayı başardı. Bunu epey bir aradım ama bulmakta zorlandım açıkçası. Bu olduğunu düşünüyorum:)

1941 yılında ise bu jingle LP olarak basıldı tam 1 Milyon adet. 1949 yılına kadar bu jingle toplam 469 istasyonunda yayınlandı. Aslında benim size anlatmak istediğim daha çok radyo jingle. Amerika’da radyo istasyonlarında dinleyicinin ilgisini çekmek için bir şey üretmek gerekiyordu. 1940 yılında 705 ticari radyo istasyonu vardı. Bunlar arasında bir farklılık yaratmanın en güzel yoluydu jingle.

Ve bu radyo istasyonlarının çoğu popüler müzik yayınlayan radyolardı. Aslında bilmemiz gereken mantık şu akılda kalan ve kendini tanıtan bir özelliğinin olması ben şimdi prodüktör değilim ama bir radyo jingle’nın nasıl olması gerektiğini bilecek kadar tecrübeye sahibim demeliyim:) Ana fikir bence şu ‘Basit olan her zaman iyidir.’
O zaman şöyle diyoruz;
Basit
Kısa
Akılda kalıcı
Bence 2 yada 3 kişi seslendirmeli…,
Radyo ismi mutlaka geçmeli.
Slogan tabiki.. olmalı
Ya tabi bunlar genel olması gerekenler. Zamana göre beklentilere göre değişir artık bu prodüksiyon sorumlularının müdürlerinin yaratıcılığına kalmış.

Jingle radyonun kimliğini belirler, radyonun resmi tanıtım spotudur, tarzını yansıtır.

Fatih Uslu / Radyo Programcısı

Ayrıca tempoyu değiştirmek için, hava durumu, haberlere başlangıç için vs. kullanılır. Tabi bunları başka bir yazıda ayrıca ele almak örneklerle tek tek tanıtmak daha sağlıklı.

Radyo için yazılıp düzenlenen, dikkat çekici ve akılda kalıcı özelliklere sahip olması gereken tanıtım amaçlı ve bilgi verici, kısa sözlü melodiye jingle adı verilir. Radyolarda ekseriyetle şarkılar arası geçişlerde kullanılır.

Mehmet Fatih Doğan / Pal Station 106 Yayın Yönetmeni

Türkiye’den jingle örneklerine yer vermedim. Sevmediğim yada beğenmediğim için değil polemik yaşamamak için çok başarılı işlere imza atılıyor tabi yurt dışında yapılanları da tebrik etmek lazım. Her zaman söylediğim gibi bu blog’u açarken amacım radyoculuğu seven gerçekten kaliteli bir şekilde yapmak isteyenlere yol göstermek ve bir şeyler öğretebilmek bunu yaparken de bu sektör içerisinde arkadaşlarımdan destek görmek beni mutlu eder; ki zaten ediyorlar. Umarım yeni başlayanlar için doyurucu bir yazı oldu. Yine her zaman dediğim gibi eklemek isteyenler katkıda bulunmak isteyenler soru sormak isteyenler her zaman yazabilir. aykut@aykutbalci.net